دوستی پایدار در پرتو تقوا
 در مقام بیان ویژگیهای رفیق همراه و همدل و در جایگاه بیان آثار، فواید و کارکردهای تقوا به عنوان یکی از ویژگی های اساسی دوست و رفیق، به یکی از مهمترین و کلیدی ترین آثار آن یعنی حصول بصیرت و ژرف نگری در انسان اشاره نموده و بیان داشتیم که در نسبتی عکس، زمانی که انسان به واسطه مراتبی از تقوا، به مقام بصیرت نایل می شود، آن گاه همین بصیرت سبب شکوفایی و تعمیق هرچه بیشتر تقوا در آدمی می گردد.
 مشکلات زندگی، آرزوها و تمایلات بشری گاه موجبات اضطراب و یاس و اندوه را برای آدمی به همراه دارد. مردم در مواجهه با گرفتاری های روزمره زندگی، به دو گروه تقسیم می گردند. عده ای در مقابل آن منفعل و تاثیرپذیر و گروهی فعال و تاثیر گذارند. گروه اول قدرت برخورد با این مشکلات را در خود ندیده و از آنجا که از پشتوانه اعتقادی لازم برخوردار نمی باشند، به شدت مبتلا به یاس و اضطراب گشته و پس از گذشت اندک زمانی، سیمای زندگیشان مبتلا به پوچی و بی هویتی گشته و تیرگی و سیه روزی زندگی شان را فرا می گیرد. اما گروه دوم با اتکاء به نیروی الهی و تحمل و توکل عمیق که همگی منبعث از رعایت تقوا و حفظ دامن نفس از آلودگی و ناپاکیهاست، در برابر تمامی مشکلات و سختیها به مقابله پرداخته و با بصیرت، خویشتنداری و پرهیزکاری، امر خویش را به سرانجام مطلوبی نایل می گردانند. پاداش و ثمره این مجاهدت آنها را خداوند این چنین بیان می نماید: “هان، همانا اولیای الهی را نه ترسی است و نه اندوهی، همان کسانی که ایمان آوردند و تقوا پیشه می کردند، بشارت در دنیا و آخرت برای آنهاست. وعده های خدا را تبدیلی نیست، این همان رستگاری بزرگ است”(یونس64-62/). ایمنی از ترس و اندوه برای اولیای الهی از آن روست که در همراهی خدایند و خدا نیز امر آنها را کفایت می کند: “خداوند با کسانی است که تقوا دارند و نیکوکارند”(نحل128/).

یکی دیگر از آثار مهم تقوا زمینه سازی برای پذیرش اعمال انسان می باشد. هر یک از اعمال نیکی که در دنیا انجام می دهیم، جدای از پاداش و بهره اخروی، منافع دنیوی فراوانی را برای انسان به همراه دارد. بهره مندی از این منافع و نیز پاداش اخروی انجام هر عملی در گرو قبولی و پذیرش آن از سوی حضرت باری تعالی است. در آیات متعدد قرآنی، ملاک قبولی عمل، تقوا معرفی شده است. عملی که در سرزمین تقوا کاشته شود، ثمر می دهد و به بار می نشیند و تخم عملی که در شوره زار ریا و غفلت و طمع ریخته شود، بی حاصل خواهد بود. آیه شریفه: “انما یتقبل الله من المتقین” خطابی عام و حکمی عمومی برای همه اعمال آدمی و ملاکی قطعی برای پذیرش عمل است. این آیه به دنبال حکایت هابیل و قابیل آمده است که هرکدام از آن ها برای تقرب به پروردگار کاری را انجام دادند که از یکی قبول شد و از دیگری مقبول نیفتاد که این فراز پایانی آیه، دلیل قبولی عمل هابیل را تقواپیشگی او می داند: “واتل علیهم نبا ابنی ءادم بالحق اذ قربا قربانا فتقبل من احدهما ولم یتقبل من الاخر قال لاقتلنک قال انما یتقبل الله من المتقین؛ داستان دو فرزند آدم را به حق بر آنها بخوان هنگامی که هرکدام عملی را برای تقرب (به پروردگار) انجام دادند، اما از یکی پذیرفته شد و از دیگری پذیرفته نشد (قابیل) گفت: به خدا سوگند تو را هم خواهم کشت (هابیل) گفت: خدا تنها از پرهیزکاران می پذیرد”(مائده/27 ).
در حدیثی از پیامبر اکرم (ص) ارزش عملی که از روی تقوا انجام شده و مورد پذیرش خداوند واقع گشته، روشن شده است. ایشان می فرمایند: “کوشش تو در عمل همراه با تقوا بسیار بیشتر از عمل بدون تقوا باشد، زیرا عمل همراه با تقوا قلیل شمرده نمی شود و چگونه عملی که مورد قبول خداوند قرار گرفته، اندک شمرده شود. به خاطر سخن خداوند بلندمرتبه که فرمود: خداوند تنها از تقواپیشگان قبول می کند”(بحارالانوار286 :70 ).
از آثار و نتایج دیگر تقوا، همانا محبوبیت نزد خداوند و پذیرفته شدن از سوی آن معبود بی همتا به عنوان بنده ای خالص و مطیع است. دوست داشتن و محبوب واقع شدن غریزه ای است که از ذات آدمی سرچشمه می گیرد و از نشانه های ارزش و فضیلت آدمی و نشان از نوع شخصیت او دارد. اما اینکه چه کسی را دوست بداریم و محبوب چه کسی واقع شویم، از اهمیت بسزایی برخوردار است. هرچه محبوب افراد مهمتر باشیم و بزرگان را بیشتر دوست بداریم، ارزش وجودی ما بیشتر است. در این میان “تقواپیشگان” محبوب ارزشمندترین وجود هستی اند و چه سعادتی از این بالاتر که آدمی محبوب خالق خویش باشد.
چنین مهر و محبتی که دو سویه و متقابل است، همواره تداوم دارد و هیچ گاه به دشمنی بدل نمی شود، دقیقا در نقطه مقابل و عکس دوستی ها و رفاقت هایی که منشا آنها صرفا علایق و نیازها و مطامع دنیوی است. چنانکه در روز قیامت بعضی از دوستان دنیوی به شدت از یکدیگر نفرت دارند و باهم دشمنند، اما دوستی متقین چون همراه با حب الهی است، جاودان و ماندگار است. قرآن کریم می فرماید: “دوستان در آن روز بعضی دشمن یکدیگرند، جز متقین”(زخرف67/).